Bijdrage van notariskantoor IJsseloevers
Bij oudere personen komt het nogal eens voor dat zij door hun lichamelijke of geestelijke toestand tijdelijk of blijvend niet in staat zijn om hun financiële belangen te behartigen. Dan kunnen hun goederen of sommige goederen onder bewind worden gesteld en kan een bewindvoerder worden benoemd. De persoon wiens goederen onder bewind zijn gesteld noemen we de rechthebbende. Vaak wordt een familielid tot bewindvoerder benoemd. Als er kinderen zijn meestal een of twee kinderen. In deze column ga ik ervan uit dat moeder onder bewind is gesteld en een kind de bewindvoerder is.
Voor allerlei handelingen, die het vermogen van moeder betreffen, heeft de bewindvoerder – als moeder zelf niet meer in staat is om beslissingen te nemen – de machtiging van de kantonrechter nodig. De kantonrechters hebben daarover landelijke richtlijnen opgesteld, zodat zoveel mogelijk rechtsgelijkheid op dat gebied optreedt.
Wanneer moeder behoorlijk wat vermogen heeft, willen de kinderen vaak dat schenkingen uit het vermogen van moeder aan de kinderen worden gedaan om zo successierecht te besparen. Maar voor een schenking heeft de bewindvoerder de machtiging van de kantonrechter nodig. Verleent de kantonrechter zijn medewerking aan een dergelijke schenking?
In de landelijke richtlijnen voor de kantonrechters zijn daarover aanbevelingen opgenomen.
De hoofdregel is dat er geen machtiging voor het doen van schenkingen wordt gegeven als er geen schenkingstraditie kan worden aangetoond. Als moeder (eventueel vader en moeder) maar gedurende meerdere jaren schenkingen aan de kinderen hebben gedaan en deze schenkingen ook kunnen worden aangetoond, dan zal de kantonrechter zijn machtiging verlenen. In bijzondere omstandigheden kan de kantonrechter machtiging verlenen ook al is er geen schenkingstraditie. Indien er wel een schenkingstraditie is, wordt schenking toch niet toegestaan indien moeder jonger is dan 65 jaar en het liquide vermogen (zeg maar: de banktegoeden) minder bedragen dan € 40.000,00 dan wel indien moeder ouder is dan 65 jaar en de banktegoeden minder bedragen dan € 20.000,00. Van deze grenzen kan de kantonrechter weer afwijken indien hij/zij van oordeel is dat door de schenking de toekomstige verzorging van moeder geen gevaar loopt.
Aan de kantonrechter te Zwolle werd een verzoek tot het verlenen van machtiging ingediend om een schenking aan kinderen en kleinkinderen te mogen doen. De kantonrechter wees dit verzoek af. De kantonrechter overwoog daarbij: er is geen schenkingstraditie. De reden waarom er geen schenkingstraditie is, is niet van belang. Is er dan een redelijk belang van de onderbewindgestelde die een schenking vereist? Het argument dat de onderbewindgestelde na de schenking minder belasting behoefde te betalen, vond de kantonrechter geen reden om de machtiging te verlenen. Het argument dat de erfgenamen door de schenking successierecht besparen was voor de kantonrechter evenmin een reden de machtiging te verlenen. Het verzoek werd dan ook door de kantonrechter afgewezen.
Het blijkt dus dat het niet zo eenvoudig is om, als er geen schenkingstraditie is, een machtiging van de kantonrechter voor het doen van schenkingen te verkrijgen. De kantonrechter kijkt naar het belang van de onderbewindgestelde en dat belang zal meestal niet het doen van schenkingen inhouden.
Hebt u nog vragen of is er bij u behoefte aan een informatief gesprek. Klik dan op de banner: www.ijsseloevers.nl
Ons kantoor houdt (in overleg) lezingen voor uw vereniging, ouderenbond enz. Gebruikelijke onderwerpen zijn Erfrecht, AWBZ, testamenten/levenstestamenten/volmachten. Bel ons voor meer informatie.
AVONDOPENSTELLING OP AFSPRAAK.
