Vrijdagmiddag opende burgemeester Bort Koelewijn de expositie ‘200 jaar kazerne in de stad’. Deze expositie is gebaseerd op de bundel De Stadskazerne, een overleveringstocht door de oude ‘Van Heutsz’. De auteur Herman Broers presenteerde tevens deze bundel en overhandigde een van de eerste exemplaren aan de burgemeester. Ook werden de namen van de diverse zalen in De Stadskazerne officieel onthuld.
De expositie, bundel en naamgevingen zijn het resultaat van een meerjarig historieproject dat in opdracht van De Stadskazerne werd uitgevoerd onder toezicht van het Stadsarchief door de bedenker ervan, auteur/biograaf Herman Broers. Het streven van dit project was om de ziel van de oude Van Heutszkazerne weer tot leven te brengen.
Persoonlijke relatie
De opening van de expositie lijkt een mooie start van die herleving te zijn. Iedere spreker heeft op een of andere manier een persoonlijke relatie met de oude ‘Van Heutsz’ en deelde zijn of haar verhaal met het publiek. Zo vertelde gemeentearchivaris Margreet Vink-Bos in haar welkomstwoord dat haar vader uit Rotterdam de laatste periode van zijn diensttijd op de Van Heutszkazerne vervulde. In Kampen leerde hij haar moeder kennen. ‘Zonder de Van Heutszkazerne had Kampen haar huidige gemeentearchivaris niet gehad’, grapte Vink-Bos.
Een overleveringstocht
Ook auteur Herman Broers heeft een link met de kazerne. Hij studeerde ooit journalistiek in de ‘Van Heutsz’. ‘Deze kazerne loopt over van de boeiende verhalen. Het is zonde als je daar niets mee zou doen’, aldus Broers. ‘Op de plek waar de aardappelen werden geschild destijds, wordt er nu opnieuw gekookt. Van dergelijke feiten krijg ik een glimlach op de lippen’.
Broers vertelde tijdens de boekpresentatie dat de inspiratie van zijn boek afkomstig is van een boek van Geert Mak getiteld ‘Het Stadspaleis’. Dat beschrijft de geschiedenis van het Paleis op de Dam aan de hand van historische wandelingen door het gebouw die Mak destijds maakte. Broers koos dezelfde aanpak als Mak door te wandelen en om zich heen te kijken in verschillende fases. ‘De ‘Van Heutsz’ is een van de bekendste panden buiten Kampen en het staat stijf van de prachtige geschiedenis. De geschiedenis die veel vertelt over de stad, over haar ambities en over haar haat-liefdeverhouding met Het Rijk. Dat verhaal wilde ik vangen. Iedere keer dat ik het gebouw bezocht had ik meer informatie over de geschiedenis, maar trof ik steeds minder van die geschiedenis in het pand zelf aan’. Het boek De Stadskazerne, een overleveringstocht door de oude ‘Van Heutsz’ laat die geschiedenis spreken. Broers reikte de eerste drie exemplaren uit aan Annette Schol (directeur van de Bibliotheek Kampen), Margreet Vink-Bos (gemeentearchivaris Stadsarchief Kampen) en tot slot burgemeester Bort Koelewijn.
De Stadskazerne, een overleveringstocht door de oude ‘Van Heutsz’, winkelprijs 14,95 euro
Te koop in De Stadskazerne, bij de boekhandel en op www.aerieauteurs.nl
Naamgevingen
‘Als je een goede naam kiest dan importeer je de geschiedenis van de naam’. Dat 
is de motivatie van Broers geweest om o.a. Café Paatje voor te stellen als naam voor het leescafé in De Stadskazerne. Naast het leescafé kregen ook de andere zalen in De Stadskazerne deze middag hun historische namen:
- Nicolaas Plomp zaal (stadsarchitect van Kampen, ontwerper van de kazerne uitgevoerd door zijn opvolger Pieter Bondam; naam expositieruimte begane grond)
- Johan van Mulken zaal (geboren Kamper, eerste commandant van het Instructie Bataljon, de militaire opleiding waarvoor de kazerne in haar huidige gedaante werd gebouwd. Tevens kunstschilder en later nog minister; naam van auditorium 2e verdieping)
- Dirk van Sliedregt zaal (eerste directeur kunstacademie die van 1978 tot 2004 in de kazerne gevestigd was; naam van educatiezaal, 2e verdieping)
- Café Paatje (Albertus ‘Paatje’ Leeuwe was 40 jaar kantinebaas in de kazerne en vertrouwensman van iedereen. Niemand diende langer in het gebouw dan ‘Paatje’; naam leescafé 1e verdieping)
- Clara Welcker kamer (eerste vrouwelijke stadsarchivaris van Kampen; naam vergaderkamer 2e verdieping)
- Geertje Heering kamer (eerste directeur van de Kamper openbare leeszaal/bibliotheek; naam vergaderkamer 2e verdieping)
- Jan van Arkel kamer (gelijknamig aan naam historische vereniging; kamer 2e verdieping)
Cor van Sliedregt overhandigde symbolisch het portret van zijn vader aan gemeentearchivaris Margreet Vink-Bos voor bruikleen in de Dirk van Sliedregt zaal. Het portret is geschilderd door Jaap Nieuwenhuis, toentertijd docent illustratie aan de kunstacademie. Het verheugde Cor van Sliedregt dat ‘dit bijzondere gebouw een nieuwe maatschappelijke, historische, culturele functie heeft gekregen in deze prachtige Hanzestad’.
Expositie
De expositie ‘200 jaar kazerne in de stad’ vertelt het verhaal van de vele gedaantes van het pand en de verschillende episodes in twee eeuwen dat op deze plek aan de Oudestraat een kazerne heeft gestaan. Voor de expositie is er een route ontwikkeld door De Stadskazerne. Er zijn vitrines en in totaal 36 fotopanalen met meer dan 50 afbeeldingen in de gangen, zalen en centrale trappen. Er is een routebeschrijving verkrijgbaar die uitleg geeft. Op de route zijn ook echte parels en persoonlijke objecten te vinden die speciaal voor de expositie naar De Stadskazerne zijn gehaald. Zo is het borstbeeld van Van Heutsz te zien, diverse uniformen en een sabel, uitrustingen en de gesmolten telex en typemachine die ‘gered’ zijn uit de CAJ brand van 1982. Het schilderij Aanval op Bateë-iliëk in 1901 van Jan Hoynk van Papendrecht is sinds 1924 voor het eerst terug. Jan Hoynck maakte dit schilderij in 1905 voor het IB in Kampen.
Burgemeester Bort Koelewijn sloot de middag af en opende de expositie: ‘De Stadskazerne is veel meer dan een plek, het heeft een ziel. Dat heeft zijn uitstraling naar de omgeving. Kampen moet zich rijk rekenen met deze ontwikkeling’.
De expositie ‘200 jaar kazerne in de stad’ is van 1 oktober t/m 5 november 2016 vrij te bezichtigen. Enkele delen zijn alleen te zien tijdens de openingstijden van het Stadsarchief Kampen. Kijk voor meer informatie op www.stadskazerne.nl
