Als erfgenaam komt er veel op u af na het overlijden van een dierbare. Eén van de belangrijkste keuzes die u moet maken, is hoe u de nalatenschap wilt afhandelen. Dit kan namelijk grote gevolgen hebben, zeker als er sprake is van schulden.
Is er iemand overleden en bent u één van de erfgenamen, dan kan er veel op u afkomen.
Allereerst dient u na te denken of u deze nalatenschap wel wilt te aanvaarden en op welke wijze, voordat u – alleen al door uw goedbedoeld gedrag – handelingen van blijkbare zuivere aanvaarding verricht. Deze handelingen kunnen zijn, door de woning leeg te maken en bijvoorbeeld inboedel te verkopen, betalingen te verrichten van de ervenrekening of u verder te gedragen als erfgenaam.
Als erfgenaam heeft u drie keuzes: de erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen.
Uw keuzes als erfgenaam
U kunt de nalatenschap:
- Zuiver aanvaarden
U erft alle bezittingen én schulden van de overledene.
Let op: zodra u zuiver hebt aanvaard, kunt u deze keuze niet meer terugdraaien, ook niet als blijkt dat de schulden groter zijn dan de bezittingen.
- Beneficiair aanvaarden (= aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving)
U erft bezittingen en schulden, samen met de eventuele ander erfgenamen, maar bent niet met uw eigen vermogen aansprakelijk als de schulden groter blijken dan de waarde van de nalatenschap.
3. U verwerpt de nalatenschap
Als u verwerpt omdat u verwacht dat de nalatenschap negatief is, en later blijkt dat de nalatenschap toch positief is (denk aan een nagekomen uitkering van verzekering aan erfgenamen), dan heeft u geen recht meer op het positieve saldo; uw keuze is eenmalig.
Bij verwerping van de nalatenschap wordt u (met terugwerkende kracht) geacht nooit erfgenaam te zijn geweest. Dan krijgt u niets uit de nalatenschap, ook geen voorwerpen zoals fotoboeken, sieraden of inboedel die voor u emotionele waarde zouden kunnen hebben. Daarbij bent u niet aansprakelijk voor eventuele schulden.
U mag zich ook niet bemoeien met het leeghalen van de woning en de verdere afwikkeling en verdeling van de nalatenschap. Door uw verwerping gaat uw erfgenaamschap over op uw kinderen.
Bijzondere situaties
Indien u minderjarige kinderen heeft, zult u als wettelijke vertegenwoordiger, toestemming bij de Kantonrechter moeten aanvragen om namens uw minderjarig kind te kunnen verwerpen. Indien uw eigen reden tot verwerpen één van emotionele aard is bij een positieve nalatenschap, dan zal het kunnen zijn dat de Kantonrechter niet meegaat in het verwerpen van de nalatenschap, en uw minderjarig kind zal dan de nalatenschap beneficiair moeten aanvaarden.
Bij minderjarige kinderen moet u de toestemming tot verwerping binnen drie maanden, nadat dat kind erfgenaam blijkt te zijn, dus pas na uw verwerping aanvragen bij de Kantonrechter. Heeft u als wettelijk vertegenwoordiger na drie maanden niets gedaan, dan is de nalatenschap automatisch door uw minderjarig kind beneficiair aanvaard.
Onverwachte positieve nalatenschap: Bij verwerping heeft u geen recht meer op een onverwachte uitkering (bijvoorbeeld een verzekering). Uw keuze is definitief.
Voor minderjarige erfgenamen is er de wettelijke termijn van drie maanden om een keuze te maken tussen verwerpen en beneficiair aanvaarden. Voor u, als meerderjarige erfgenaam is er geen wettelijke termijn om te beslissen of u wel of niet wilt aanvaarden en hoe. Het kan zelfs zijn dat u geen weet heeft dat u erfgenaam bent en daar pas achter komt als schuldeisers van de overledene, bijvoorbeeld de Belastingdienst, u na vele maanden pas gaan aanschrijven om de openstaande vordering te betalen.
Aan beneficiair aanvaarden en verwerping zijn extra kosten verbonden, omdat dit via de rechtbank loopt.
Heeft u vragen of twijfels? Een notaris kan u begeleiden en adviseren om de juiste keuze te maken. Aarzel niet om hulp te zoeken!
Heeft u nog vragen of is er bij u behoefte aan een informatief gesprek?Bel ons op 038-332 55 55 / 038-385 10 30, of bezoek onze website: www.ijsseloevers.nl
