Door Alex de Jong @ Attest Communicatie
Toegegeven, toen ik laatst die goedwillende vrijwilligers van Dorcas met foldertjes bij de supermarkt zag staan, dook ik (ook) weg, deed ik (ook) alsof ik ze niet zag en hoopte – bijna zo naïef als een kind – dat als ik hen niet zou zien, zij mij ook niet zouden zien. ‘Nee’, dacht ik, ‘ik wil niets geven voor arme mensen in het buitenland. Daar zijn er veel te veel van, dus waarom zou ik daaraan willen beginnen?’ Ik wilde dus de supermarkt in kunnen glippen zonder te moeten zeggen: ‘Nee, dank u, geen belangstelling’. Dat lukte me en ik hoorde mezelf denken: ‘Goed gedaan, Alex!’
Vreemd genoeg was dat gevoel van triomf maar van korte duur. Voelde ik me dan schuldig? Ja, maar niet heel veel, want ik ging niet ineens voor Dorcas’ goede doel shoppen. Toch was dat gevoel er wel, getuige mijn uitvluchten dat ik ‘al genoeg voor anderen doe’ (denk daarbij o.a. aan het als vrijwilliger schrijven voor Humanitas Kampen en de Stichting Terminale Thuiszorg). Met dergelijke relativeringen probeerde ik natuurlijk gewoon mijn eigen schuldgevoel af te zwakken. Ook dacht ik: ‘Oost-Europa is me te ver weg. Als het nu voor mensen in onze eigen gemeente is…’
Het sluimerende gevoel van schuld was vlot verdwenen. Ik deed mijn dagelijkse boodschappen, bracht weer diverse lekkernijen langs de kassa, betaalde het zonder blikken of blozen en liep met triomfantelijk gemak langs de vrijwilligers die dozen met levensmiddelen voor minderbedeelden in Oost-Europa vulden. Een nobel doel. Een prijzenswaardig initiatief.
Denk ik nu. Toen vond ik ze slechts irritant. Omdat het voelde alsof ik mee moest werken en ik zonder dat niet ‘met goed fatsoen’ de supermarkt in kon komen. Nobel. Prijzenswaardig. Een goed doel waar ik niet aan heb meegewerkt. Niet omdat ik het slecht heb. Misschien wel juist omdat ik het ’te goed’ heb?
Een mens is een vreemd wezen. Nou, vooruit, ik zal voor mezelf spreken. Ik ben een vreemd wezen. Immers: ik voelde wel iets van trots toen het resultaat van Dorcas’ actie in de lokale media verscheen. “(…) In totaal werden er in Kampen en IJsselmuiden 571 voedselpakketten ingezameld, een lichte stijging vergeleken met vorig jaar.” Waarom voelde ik me ’trots’? Ik had er niets aan bijgedragen! Je kent ze wel; van die mensen die met een smoes niets geven, maar wel vooraan staan te schreeuwen over hoe vrijgevig ‘wij’ Nederlanders toch wel niet zijn… Ik voelde me een beetje zo’n protserige aap; zichzelf op de borst trommelend, terwijl het allemaal niet zo heel veel voorstelt… Dit mooie resultaat van Dorcas was volledig te danken aan anderen. Ik had daar helemaal niets aan bijgedragen.
Het bericht van Dorcas was ook op Facebook te vinden. Maar daar getuigden de reacties van beduidend minder (misplaatste) trots. De reacties waren vooral verwijtend. ‘Misschien ook een paar voor de arme mensen hier in Nederland?’, en: ‘Ja, stuur alles maar weer op naar het buitenland. En de mensen in Nederland, die nauwelijks kunnen rondkomen, in de stront om laten komen (…).’ Reacties waar de honden geen brood van lusten. ‘Doe je best maar eens voor je arme landgenoten’, fulmineerde een ander. ‘Eigen volk eerst!’ Waarom toch zo negatief?!
Gelukkig werden bovengenoemde reacties gepareerd met: ‘Wat een waanzinnige domme reacties hier zeg. Foi! Ik denk dat onze arme landgenoten nog steeds niet willen ruilen met onze arme medemensen in Oost-Europa. (…) hoeveel van jullie hebben zich al ingezet voor onze arme Nederlanders? Talk talk talk is makkelijk hè’, en: ‘Sommige mensen zouden zich de ogen uit hun hoofd moeten schamen. (…) Wat een schande om welke vorm van hulp dan ook te bekritiseren. (…) Sinds wanneer is het bieden van hulp iets geworden wat alleen binnen je eigen grenzen acceptabel is? (…). Als je de tijd hebt om negatief op berichten als deze te reageren, dan lijkt het in mijn ogen een kleine moeite om wat berichten te typen en een hulpactie op gang te zetten.’
Precies! En die kans is er nu! Ook voor degene die riep: ‘Waarom voor Oost-Europa? Deel het uit onder je eigen volk die hier liggen te creperen.’ Schreeuwers, jullie krijgen nog deze week een mooie kans te laten zien dat je meer kunt dan schreeuwen en verwijten alleen. Van 7 tot en met 15 december vindt namelijk de grote inzamelingsactie voor de Voedselbanken in Overijssel plaats. RTV Oost organiseert dit, in samenwerking met lokale voedselbanken, al jaren. Ook nu. Doneer veel en gul, want dit voedsel gaat niet naar Oost-Europa, maar naar het ‘eigen volk’.
Schreeuwen op FB is zo ontzettend makkelijk, maar wil je echt een verschil maken, dan doe je dat nu. Massaal! En nee, roep nu niet dat de decembermaand een slechte maand is om in te zamelen, of dat ‘een gezin met modaal inkomen maar weinig overhoudt om te delen’, want hoe weinig ook; je kunt anderen blij maken! Ik doe het ook. Deze keer duik ik niet weg. Beloofd (al is het vanuit schuldgevoel)!
