Profielwerkstuk over ‘De Reformatie in Kampen’ als interessante brochure
Twee havo-5 leerlingen van het Ichthus College Kampen hebben een historisch onderzoek afgerond met de presentatie van een interessante brochure over een bewogen deel uit de Kamper geschiedenis. Daarbij ontdekten zij vooral in het Gemeentearchief Kampen veel gegevens en bronnen. De keuze van het onderwerp was niet voorgeschreven maar ingegeven door de eigen interesse. Kelly Toeter en Jan-Willem ’t Hart besteedden, tussen het normale schoolwerk door, een maand of drie aan hun zoektocht in het ‘grijze’ verleden.
De opdracht van school was zelfstandig een ‘profielwerkstuk’ te maken. Vanuit de eigen belangstelling kozen Jan-Willem en Kelly (beiden 18 jaar) een onderwerp uit Kampens bewogen religieuze historie: de Reformatie. Hoe deze in Kampen is verlopen en welke sporen daarvan misschien nog te zien zijn. Het ontstaan van de Kamper lokale godsdienstperikelen wordt geplaatst in de politieke en geestelijke context in Europa. De stellingen van Luther aan de kapeldeur van Wittenberg in 1517, de invloed van andere reformatoren als Calvijn en Zwingli krijgt aandacht, net als de rol van de paus, van de Duitse keurvorsten en van Karel V en Philips II. De route van de Beeldenstorm vanuit het zuiden wordt gevolgd tot die pas na 15 jaar in 1580, ondanks de afgekondigde religievrede, ook in Kampen tekeer gaat.
Maar voor hedendaagse Kampenaren is het verloop van de godsdienstige twisten in Kampen, zo tussen 1539 en 1809, wel het meest interessant. Verdachtmakingen en veroordelingen, aversie tegen de roomse kerk, de hervormden uit hun kerkgebouw verdreven naar het kerkhof van de Cellebroeders, bloedige schermutselingen om het gebruik van kerken en kloosters, lijfstraffen en executies; het komt allemaal aan de orde. De stad wordt verloren en heroverd, geheime godsdienst oefeningen in schuilkerken. Met deze kennis gaan de stenen spreken. Want er is vandaag in Kampen nog steeds veel te zien, dat aan die tijden herinnert. De Paterskerk in de Voorstraat, het beschadigde koorhek in de Boven- of St. Nicolaaskerk, de Broederkerk vroeger Minderbroedersklooster. Verschillende andere kloostergebouwen die later kazerne werden en nog later weer een andere bestemming kregen. Na hun bestudering van oude archiefstukken en kronieken, van allerlei publicaties en informatie, heel eigentijds óók op internetsites, concluderen de jonge onderzoekers dat ‘het hier te Campen’ milder toeging dan in het grootste deel van Europa. En dat er uiteenlopende gevolgen voor de samenleving, scholing en economie waren. Je realiseert je ineens dat onder de zerken in de Onze Lieve Vrouwe- of Buitenkerk protestanten begraven liggen. Je ziet in de Bovenkerk oude ‘roomse’ muurschilderingen van vóór de Reformatie van onder een kalklaag weer tevoorschijn komen en leert de betekenis van het duivelsrooster en de bedoeling van de kerkhoflamp…
De fraai geïllustreerde brochure ‘De Reformatie in Kampen’ van Kelly Toeter en Jan-Willem ’t Hart is in te zien (en te verkrijgen tegen een kleine vergoeding) in het Gemeentearchief Kampen.
