BIO-EULIE
Zit ik ‘ier de krante te bekiekn en zie, an de rechter kante stiet d’r ene weuras ik twee keer naor kieke, want ‘ij kon wel in een fillem meespeuln, maar ie kunn
‘m belln en dan kump meneer S. oe gratis ‘n vetemmertien langes brengn.
Teegnswoordigs leemm wi-j gezond en bi-j ons wurd niet ‘efrietuurd, en ook niks ov’aald. Dus, ik kome eigenlik veur zo’n emmertien elemaole niet in anmarking.
A’k toch zie wat as d’r deurginder vrijdagsaoms in de rije stiet en met gevulde plastieken buuln de deur uut kump. Maar ja, ze bin nog jonk en em nog geen last van gorestrol.
Wat muk mien now veurstelln van bio-diesel? Ik denke dat er niet mee esmeerd is en dat ku’j ier
niet beweern, want ze maakn bio-eulie van old broadvet waor aj geen ene kerkette meer in kunn bakkn. Wat d’r nao ’t gebruuk mee edoan wurd, ek mien altoos al ov-evroagd. Loatn ze ’t eerst árt wurdn in de koelkáste, en mikkn ze dan de vette kloete de gruunbak in? Of zoln ze ‘t, as ’t nog zachte is, deur de plee ene gooin? Hopsies genog!
Maar luuster eem goed, now ‘em ze ’n mooie oplussink ‘evundn, riesaaikling. Op nei gebruukn. Ie mun gaon skeidn, vet skeidn. Ie kun oe toch niet veurstelln daj dan weer brandstof kunn kriegn?
Mien mo mos dat ies eurn, ze zol metene weer det ver’aal van mien opoe vertelln. Det was nog in d’oorlog toen as d’r elemaole niks te kriegn was, laot staon eulie, dus d’r wier ook niet ‘efrietuurd niet. De gakballegies ef ze van old bruun brood ‘emaakt. Met ’n bietien zolt en gak-kruud’n wier ie veur de gek ‘oln.
Maar vooruut maar, de bezetters ‘addn ‘t mooie Fúrtien van mien va ov-esteuln en gung de stakkerd met de bakfietse naor de polder umme onderd-en-tachentig pákkies bi-j de boern te bezurgn. Saoms kwam ie ‘alf dood ‘evreurn met ‘n mooi zákkien koolzaod weerumme. “Wat muk d’r mee?” zeg mien mo “ik ben toch keen kippe?” Maar ’t was gauw uutelegd en gung ze de skuure in umme ’t zoad uut te parsen. Ik kon aar wel gleum dat ’t veule wark ewest ef eur. Uuteindelik ‘ad ze een grote panne met grieze, troebele eulie in de bi-jkeukn staon, ’t mos nog ’n bietien ‘efilterd wurdn.
Mien opoe was met de fietse zonder band’n, een lege mage en ’n skone dirretwaar neur Kampm koom fietsn, want in Rotterdam stun de boel in de fik en vieln de mensn in de straote umme van d’onger en de kolde. De katte van de buurn ad ze ook al met de kop teeg’n de vensterbanke ‘eknald, zien jásse uut’ etrukkn en as ‘n kenien met ‘t laaste stukkien skaopevet in de broadpanne edaon.
Wat was det mense bli-j toen as ze bi-j Cramer of kon slaon naor de Boomsingel. Nao dat ze uuteskreit waarn, zol opoe d‘andn uut de mouw’n steek’n en in ’t uusoldn ‘ellepm. Veur wat eurt wat. Al gauw zat ze met ‘aar wiesneuze in de bi-jkeukn, umme de panne met smerig water buut’n op de plase in ’t puttien te gooi’n en ‘m mooi met zunligzepe skone te skoern.
Saoms zol mien mo weer met de eulie an de gang en de panne stun al lank weer op de planke in de kelder. “Moe, eur ies eem, eb ie mien eulie ook ezien?” vrug mien mo. “Eulie, kiend wie ef d’r now eulie?” zeg opoe, de weet ik veule wenkbrauw’n elemaole om ’oge. “Ikke,….in die panne” zeg mien mo. Z‘oefden aggies niet meer te vroag’n: “Welke panne?” want opoe wier zo wit as kriet, de knieën knikt’n dubbelt, en ze lag lankuut as ‘n olde matte veur de deure. Mien mo mos aar op de wange slaon en skriwn umme ‘aar weer bi-j ’t verloorn verstand te breng’n, det was elemaole verbijsterd. ‘Oe ku-j kwaod weez’n op ’n old mense die as van de skrik van aar stukkien giet.
Mien va ef wel eskuld’n eur, want as ’t zunde was en det was ’t wel, now. Een olde kniepert was ‘t, zunig bi-j ’t gierige of. Met goed fesoen ko’j nog geen plákke brood smeern of ‘ij zee: “Ol ie d’r eem rekening mee, wi-j em d’oorlog mee-emaakt.” Mos ie d’elfte van de botter d’r weer ov-aaln.
Mien mo bakt’n zaoterdags wel ies ‘n petáttien eur. Wat as ze met de verbruukte eulie edaon ef, ….’t is mien ’n raodsel.
S. was jammer genog toen nog niet met zien vetservice uut de boernkool ekreupm, en bio-eulie aj nog nooit van ‘eurt. Now, ikke tot vandaage ook nog niet. Ik denke da’k maar ies een petáttien gao aaln, de mage knurt mien d’r van. Dan bel ik ook nog eempies veur zo’n emmertien.
Now allo eh
TUSS’NDEURTIEN
