Of vogelgriep als de pest?
De spanning neemt inmiddels iets af. Maar de schrik zit er nog goed in. En waakzaamheid blijft geboden. De uitbraak van vogelgriep kostte veel dieren de kop en zette Kamperveen op zijn kop. Zoals lang geleden de pest hele gemeenschappen op zijn kop zette maar dat kostte mensenlevens. Is vogelgriep voor pluimvee de Zwarte Dood, zoals de pestepidemie in de Middeleeuwen werd genoemd? Op zoek naar de zondebok vielen er toen onschuldige mensenslachtoffers. Nu vallen er vele onschuldige slachtoffers onder dieren, eveneens door kwalijk menselijk handelen.
In berichtgeving en literatuur wordt er consequent over vogelgriep gesproken hoewel in de volksmond de term vogelpest ook in zwang is. Er wordt hetzelfde bedoeld maar strikt genomen is vogelpest een misleidende benaming. Vogelgriep wordt veroorzaakt door een griepvirus en de pest wordt veroorzaakt door een bacterie, de pestbacil. Vogelgriep heeft niets te maken met de pest, een verschrikkelijke ziekte die wij in Europa niet meer kennen.
De pest
Aan het eind van de Middeleeuwen deed de pest haar intrede in Europa. In 1347 werd de gevreesde ziekte uit Azië door Italiaanse handelsreizigers meegenomen naar Europa. De bacterie die verantwoordelijk is voor de pest (yersinia pestis) wordt verspreid door vlooien op met name zwarte ratten die destijds overal te vinden waren. De onbekendheid met de ziekte zorgde ervoor dat de epidemie miljoenen mensenslachtoffers maakte. Onder Joden was dit aantal veel kleiner en daarom kregen zij al gauw de schuld waarna velen uitgemoord werden. De Joden kenden een betere hygiëne. Een slechte hygiëne was nog onbekend als belangrijke oorzaak voor de pest. Om die reden komt de pest nog voor in met name Azië en Afrika maar in Europa is het sinds de 17e eeuw verdwenen. Er bestaat tegenwoordig ook een medicijn tegen de pest.
De vogelgriep
Waarschijnlijk komt de vogelgriep al eeuwen voor in Europa maar werd het vroeger niet als zodanig herkend. Het virus kent een milde en een gevaarlijke variant (laagpathogeen versus hoogpathogeen). Uitbraken van de eerste vorm worden nog steeds vaak niet opgemerkt. Als dit wel het geval is, worden er, ondanks de ongevaarlijke variant, vaak toch destraseuse maatregelen genomen. Het laagpathogene virus kan namelijk veranderen in de zeer besmettelijke hoogpathogene vorm. In beide gevallen geldt dat mensen pas na direct en intensief contact met besmette dieren geïnfecteerd kunnen raken. Vervolgens hoeft men dan nog niet altijd ziek te worden. Evenals sommige dieren het virus kunnen dragen en overbrengen zonder symptomen te vertonen. Trek- en watervogels zijn beducht hierom en deze lijken op dit moment de oorzaak van de uitbraak in Kamperveen.
Voorkomen is beter dan genezen
Sinds een jaar of zes bestaat er een vaccin tegen vogelgriep. De Europese Unie verbiedt dat echter te gebruiken! In sommige gevallen wordt het wel toegestaan maar dan mag het gevaccineerde pluimvee niet geëxporteerd worden. Gecombineerd met het hoge besmettingsrisico worden er daarom rigoreuze maatregelen genomen zoals massale slachtpartijen op besmette bedrijven en, veel erger nog, massale slachtpartijen op potentieel besmette bedrijven. Hieraan draagt ook de waan van de dag bij. Tegenwoordig menen we elk risico van het leven en onze maatschappij te kunnen en moeten uitsluiten, hoe miniem of onvermijdbaar dat risico ook is. Onze auto’s kunnen maar niet genoeg airbags bevatten en de kleinste fraude moet worden aangepakt. Hierin wordt wel voortvarend gehandeld, zeker als het weerloze partijen betreft zoals minima. Of dieren. Bij de huidige vogelgriep moeten de dieren opdraaien voor ons, en dat van de EU, in gebreke blijven. Oftewel afgeslacht worden zoals de Joden in de veertiende en twintigste eeuw. Naast onze moderne kennis en middelen blijft nog altijd hygiëne het sleutelwoord. Net zoals bij de pest. Is de vogelgriep dan toch daarmee te vergelijken? De mens zal moeten laten zien dat hij wijzer is dan de dieren. Maar dat stelt diep teleur. Gezonde dieren afmaken. Hoe ziek moet je dan zijn.
contactadres:
Mr*@Ka**********.nl
