Bewoners van de Jan Pelleboer-straat in ’s Heerenbroek gaan een replica van een weerhuisje plaatsen als herinnering aan de weerman naar wie hun straat is vernoemd.
Dat zegt mevrouw De Groot in de podcast Rivierverhalen over de IJssel. Zij woont in de Jan Pelleboerstraat, de nieuwbouw van het dorp ’s Heerenbroek. In 2015 is die straatnaam gekozen in samenspraak met de bewoners.
‘We hebben al toestemming van mevrouw Pelleboer om dit weerstationnetje te bouwen’, aldus mevrouw De Groot.
’s Heerenbroek is de geboorteplaats van Jan Pelleboer. Het Overijssels dorpje is gelegen aan de IJssel bij het Zalkerveer, tussen Kampen en Zwolle. Pelleboer kwam hier in 1924 als boerenzoon ter wereld en groeide er op. In 1945 vertrok hij uit het IJsseldorp voor zijn eerste baan als weerman in Groningen, waar hij als assistent-weerkundige in dienst kwam bij het KNMI op vliegveld Eelde.
Oudere inwoners van ’s Heerenbroek herinneren zich Jan Pelleboer als ‘de jongen die altijd naar de wolken keek.’
Aartsvader van het weerbericht
Later kreeg Pelleboer landelijke bekendheid met een dagelijks weerbericht bij de Wereldomroep en op radio en televisie bij de TROS. Hij geldt als de grondlegger van het informele weerpraatje op radio en tv. Toenmalig NOS-weerman Erwin Krol noemde Pelleboer ooit ‘de aartsvader van het weerbericht bij de publieke omroep’. Aanvankelijk was hij in dienst van het KNMI. Vanaf 1954 ging hij aan de slag als vrijgevestigd metereoloog, in combinatie met een baan als sportredacteur bij het Nieuwsblad van het Noorden.
’s Heerenbroek eert Pelleboer met een bescheiden expositie in museum De Kroon. Dat museum is gevestigd in de voormalige houten boerenschuur waar Jan Pelleboer als puber zijn zelfgemaakte weersvoorspellingen op een vel papier aan de buitenmuur prikte. Zo konden inwoners uit het dorp lezen wat het weer de komende dag zou brengen.
Op deze schrikte prikte Jan Pelleboer als jochie zijn eerste zelfgemaakte weerberichten. Nu is er een museumpje in gevestigd over zijn werk als weerman.
Dit mini-museum inspireert buurdorp Zalk – aan de overkant van de IJssel – om ook een klein museum voor Klazien uit Zalk in te richten in het dorpshuis. Dat verhaal komt naar voren in de aflevering van de podcast Rivierverhalen over de bekendste inwoner van Zalk.
Kaarten van fans
Veertien jaar lang leverde Pelleboer het dagelijks weerbericht aan de Wereldomroep, waarin hij ook het weer in Europa besprak. Het leverde hem vaak fanpost op in de vorm van ansichtkaarten, want het was de tijd van pre-internet. Een voorbeeld daarvan is deze kaart van een zeevarende aan boord van een schip over een Middellandse Zee.
In 1995 verscheen een boek over het het leven van Jan Pelleboer met de ondertitel: Weerman en dorpsmens. RTV Noord maakte een mooie documentaire over de nationaal bekende metereoloog. Historisch Centrum Overijssel schreef vorig jaar een mooi portret over de befaamde weerman uit het Overijsselse rivierdorp.
