Stadsarchief Kampen en Willem Kolff Stichting ontsluiten bijzondere verzameling
Het Kolff Archief, de archiefcollectie van de Willem Kolff Stichting die in maart 2017 in bruikleen werd overgedragen aan het Stadsarchief Kampen, is vanaf nu online te raadplegen. Het Stadsarchief Kampen is zeer trots op de digitale ontsluiting van de collectie van en over kunstnieruitvinder Willem Kolff (1911-2009). Archiefmateriaal over de eerste Kamper ereburger en diens uitvindingen markeren een unieke episode in de geschiedenis van de stad.
Redden van mensenlevens
In 2018 is het 75 jaar geleden dat professor Kolff in het stadsziekenhuis van Kampen de kunstnier uitvond. Het was de basis voor hemodialyse (‘spoelen’), het spoelen van bloed in een machine bij mensen met een slechte nierfunctie. Dialyse houdt wereldwijd miljoenen mensen in leven, de kunstnier van Kolff geldt als een mijlpaal in de medische geschiedenis. In de Kolff Collectie is hier van alles over te vinden.
Naast de kunstnier (1943) ontwikkelde Kolff later een hartlongmachine (1956) en het kunsthart (1957). Hij keerde vanuit Amerika regelmatig terug naar Kampen. In 1970 werd hij de eerste ereburger van de stad. In1991 kreeg hij een standbeeld, en in de wijk Hagenbroek ligt de Dr. Kolfflaan.
Naast het redden van mensenlevens
Kolff bemoeide zich op hoge leeftijd persoonlijk met de redding van het oude stadsziekenhuisgebouw dat dankzij burgerinitiatief werd behoed voor sloop en uitgeroepen tot rijksmonument. De Stichting tot Behoud van het Monumentale Ziekenhuisgebouw (1998-2008) die dat voor elkaar kreeg, was een rechtsvoorganger van de Willem Kolff Stichting, evenals het Prof. W.J. Kolff Instituut (1996-2008). Documenten van deze reddingsoperatie zijn vanaf nu ook online te vinden in het Kolff Archief op stadsarchiefkampen.nl en te raadplegen in het informatiecentrum van het Stadsarchief in Kampen.
Bijzondere archieven zijn nu samengevoegd
Stadsarchief Kampen beschikt nu over de tweede Kolff Collectie in de wereld. Professor Kolff doneerde een groot deel van zijn archief aan de universiteitsbibliotheek van Utah in Salt Lake City, waar hij dertig jaar werkte. De collecties in Utah en Kampen vullen elkaar goed aan.
De Kolff Collectie in Kampen is in opdracht van de Willem Kolff Stichting geïnventariseerd door een werkgroep onder leiding van oud-archiefinspecteur Caspar van Heel. Het bestaat uit materiaal dat Kolff-biograaf Herman Broers door de jaren heen namens de stichting verzamelde.
In het Stadsarchief is het complete archief afgelopen jaar stuk voor stuk geïnventariseerd. Zo kan ieder archiefstuk los opgezocht, bekeken en opgevraagd worden. Van foto’s van de reizen naar Japan die Kolff maakte tot grafieken van kunstnierbehandelingen uit de jaren ‘40, de beginperiode van de ontwikkeling van de kunstnier. Ook persoonlijke foto’s, dvd’s en videomateriaal zijn erin opgenomen. .
Topstukken
Topstukken in Kampen zijn onder meer het proefschrift De Kunstmatige Nier van Kolff uit 1946 en de Yad Vashem-onderscheiding die hij samen met zijn vrouw Janke Kolff-Huidekoper postuum in 2013 kreeg voor het redden van Joodse levens tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ook de Lasker Award, de hoogste medische onderscheiding in de Verenigde Staten die Kolff ontving in 2002, is in de collectie ondergebracht.
Boek en meer
Onlangs verscheen bij Uitgeverij Balans De man die miljoenen levens redde, Willem Kolff 1911-2009, het nieuwe boek over Kolff van auteur Herman Broers. Op 11 oktober staat Kolff centraal bij een jubileumsymposium van de Nierstichting (50 jaar) en de Willem Kolff Stichting (15 jaar) in CORPUS te Leiden, Kolffs geboortestad. De Nierstichting werkt aan een draagbare kunstnier en noemt Kolff ‘onze inspirator’. De voormalige werkkamer van Kolff in het oude ziekenhuisgebouw, nu locatie Myosotis van woonzorgconcern IJsselheem, is ingericht als een klein museum en op afspraak te bezichtigen.
Links
· Naar de Kolff Collectie van het Stadsarchief Kampen: https://www.stadsarchiefkampen.nl/meer-weten-over/item/kolff-collectie
· Naar de Kolff-biografie: https://www.uitgeverijbalans.nl/boeken/man-miljoenen-levens-redde/
· Naar interview met Kolff-biograaf Herman Broers (NPO Radio 1, Met het Oog op Morgen, 27 augustus): https://www.nporadio1.nl/nos-met-het-oog-op-morgen/onderwerpen/469585-de-heldendaden-van-arts-en-uitvinder-willem-kolff
