Door Alex de Jong @Attest Communicatie
KAMPEN – Kippen- of tomatensoep vooraf. Aardappelen, rollade, gehaktballen, zoute snijbonen, ‘ouderwets’ bereide witlof met kerrie en stoofpeertjes als hoofdgerecht. En als toetje: fruit, apfelstrudel, bijzonder mooie taarten en ‘hemelse modder’. Maria Goosen, sponsoren en haar familie en vrienden hadden er de hele dag voor in de keuken gestaan. Donderdag 20 december was het aan ruim dertig ‘eenzame ouderen’ om er van te genieten.
‘Ik wil iets heel moois voor oude, eenzame mensen doen. Een heerlijk etentje met voor-, hoofd- en nagerecht’, vertelt Maria Goosen. ‘Er zijn heel veel oude mensen die heel eenzaam zijn. Mensen die alleen wonen en geen familie of vrienden meer hebben waarmee ze de kerst kunnen vieren!’ Daarom heeft ze naar eigen zeggen ‘iets moois bedacht’. ‘Wat nu als we deze mensen een hele fijne avond kunnen bezorgen?! Eerst lekker en gezellig samen eten en daarna zal ik samen met Frank Andriessen en Henk van Mierlo akoestisch voor deze mensen optreden. Kortom: een heerlijk verzorgd kerstdiner met live muziek.’
Gulle sponsoren
Maria had dertig plaatsen beschikbaar. Plaats van handeling: ’t Ukien, waar het bruiste van de gezelligheid. ‘Volgend jaar wil ik een grotere zaal’, zo vertrouwde ze me bij binnenkomst toe. ‘Daar is zeker ruimte voor.’ Ze is enorm blij met alle hulp van zowel sponsoren als familie en vrienden. Want er kwam tenslotte geen cateraar aan te pas. Alles werd zelf bereid. Trots neemt ze me mee naar de garderobe. Als de deur open zwaait, doemen rijen kerstgeschenken op. ‘Onze sponsors waren enorm gul. We hebben zodoende voor alle gasten ook nog een leuk aardigheidje kunnen samenstellen.’ In cellofaan staan diverse lekkernijen en – apart – een mooie rode kerstster te wachten om mee naar huis te worden genomen. ‘Ik ben zo blij met wat we voor deze mensen kunnen doen’, klinkt het intens tevreden. ‘Dit is toch geweldig?’ Sponsoren zijn ’t Ukien, Vitamientje/Harmen Westerink, Harm Hoogstede Groente en Fruit, Alice de Ruiter, Kokki’s Café in ’t Harde, Slagerij van Guilik Hattemerbroek, Frans van der Kolk, Wendy’s taartenfeest, Gemar Afbouwprojecten BV, Petra Mulder, Frank Andriessen en Henk van Mierlo. ‘Maar ook diverse familieleden hebben iets extra’s toegestopt.’
Warme gezelligheid
Eerder vandaag was ik op een kerstlunch op De Veerman van Kampen. Nu ben ik in ’t Ukien waar de warme gezelligheid de aanwezige gasten omarmt en verwarmt. Op de achtergrond klinkt muziek. Ik hoor zelfs Stef Ekkel met ‘liever te dik in de kist’ voorbij komen, terwijl we ons de soep goed laten smaken. Dat begint al niet kinderachtig. Grote kommen vol, die enkele oudere gasten doet verzuchten: ‘Dat is teveel, hoor.’
Aan tafel ontmoeten vrienden en wildvreemden elkaar, wordt gezellig gekletst en is niemand alleen of eenzaam. Het voornemen dat dit kerstdiner dergelijke omstandigheden en gevoelens even moet doen verdwijnen, krijgt vanavond gestalte. ‘Ik wilde eigenlijk niet mee’, vertrouwt een oudere dame naast me mij toe. ‘Maar ik moest.’ Laten we haar Corry noemen. Eerder had ze me namelijk verteld dat ze ‘beslist niet’ op de foto wil. Pas aan het einde van de avond vertelt ze ook dat ze niet met naam en toenaam in de krant wil. Haar anoniem opvoeren als een vrouw van ‘zoveel’ jaar mag ook niet. Ze is de zeventig gepasseerd; laten we het daar maar op houden. ‘Niemand hoeft te weten dat ik hier ben.’ Het lijkt een stukje schaamte te zijn. Ja, ze is al bijna twintig jaar weduwe, maar eenzaam is ze niet. Ze is voor velen ‘oma’, staat sociaal midden in het leven, maar als ze er vanavond niet bij geweest zou zijn, had ze alleen, voor de tv, haar maaltijd genuttigd. ‘Maria stond erop dat ik er bij zou zijn. ‘Dit is ook voor jou’, zei ze.” Mijn tafeldame geeft het graag toe: het is gezellig en ze vermaakt zich goed. Zelfs met de verslaggever van de lokale krant. ‘Pas op wat je zegt, hoor’, wordt er aan tafel gegrapt. ‘Hij schrijft alles op wat je zegt!’ En: ‘Als je in de krant vertelt wie ik ben, maak ik geen reclame voor je!’
Grote ogen
‘Bent u ook eenzaam?’ had ze me eerder gevraagd; deze ‘oma’ met haar mooie witte haardos. Mijn ontkenning deed haar goed. ‘Er is zoveel leed in de wereld’, filosofeert ze. ‘Ook ik heb daar genoeg van meegemaakt.’ Eten met elkaar; het verbroedert. Er ontstaan spontane en leuke gesprekken. Over hoe ik vroeger, bij ‘pake en beppe’ (Fries voor opa en oma) de snijbonen door de molen mocht halen. Over hoe Corry dat, in navolging van haar moeder, gewoon ‘zo’ met een mesje deed. ‘En natuurlijk moesten er witte bonen bij de zoute snijbonen. Weet je hoe wij dat noemden?’ Ze last even een korte denkpauze in en zegt dan met een glimlach: ‘Blote konten in het gras!’ Er wordt vrolijk gelachen.
Het eten, opgediend in buffetvorm, maakt bij menigeen de ogen groter dan de maag. Een montere dame van 82, bij ons aan het hoofd van de tafel, heeft twee dikke stukken rollade op het bord liggen die haar eigenlijk teveel zijn. Haar dochter maakt duidelijk dat manlief dit moet opeten. Dat, terwijl hij zich eerder al tegoed heeft gedaan aan een flink bord eten. Niet veel later staat het bord van schoonmoeder toch voor zijn neus. Met lange tanden eet hij een stukje rollade en besluit dan het laatste stuk in een servetje te duwen. Voor de hond. Heeft dat beestje ook een goede kerst. ‘Goh, ik heb gegeten voor twee’, verzucht ‘oma’ naast mij.
Modder en Elvis
Aan het einde van de avond, wanneer ook de overheerlijke toetjes zijn weggewerkt en de hemelse modder bij sommige tafelgenoten nog in de mondhoeken zit, betreden Maria, Frank en Henk het geïmproviseerde podium. Het akoestische spel werkt aanstekelijk. Mensen zingen vrolijk en uit volle borst mee. Naast me geniet ‘ – die de hele avond door diverse mensen uitbundig werd begroet en mij de hele stamboom van Maria’s familie uit de doeken heeft gedaan – met zichtbaar plezier. ‘Ik houd van country’, zegt ze. ‘Maar het meest van Elvis. Van zijn country-, maar vooral ook van zijn gospelnummers. Zo mooi!’ Ze vertelt dat ze de nummers van Elvis voor haar begrafenis al heeft uitgezocht.
Dolly Parton’s Jolene, Hazes’ Bloed, zweet en tranen, maar ook Halleluja en ‘Dokter Bernard’; het passeert allemaal de revue. De ruim dertig ‘gasten’ en zeker twintig vrijwilligers om deze avond in goede banen te leiden, hebben de avond van hun leven. Ik ook. Als Maria dan door haar vriendinnen wordt gehuldigd en geroemd om het initiatief voor deze avond en ‘de zon van ons bestaan’ wordt genoemd – en even een traantje moet wegpinken –, zegt de oude dame naast me: ‘Maria is zo’n lieverd, hè? Dat ze dit toch allemaal maar weer doet…’ Als er dan ook nog ‘Suspicious minds’ van Elvis wordt ingezet, kan haar avond niet meer stuk. Ik kan alleen maar hopen dat ze zich niet bedrogen voelt wanneer ze zich vandaag toch in mijn stuk herkent. Tenslotte schreef ik het met de beste bedoelingen…
