De afgelopen dagen heeft informateur Janco Cnossen gesprekken gevoerd met de negen partijen in de gemeente Kampen. Hij had daartoe een aanvullende opdracht gekregen nadat de SGP had besloten niet langer deel te nemen aan de formatiegesprekken.
Op basis van de verkregen informatie heeft de heer Cnossen een nieuw advies uitgebracht. Uit de gesprekken bleek dat de SP een heroverweging heeft gemaakt betreffende hun visie op het besluitvormingsproces rond Reeve.
Het gevolg daarvan is dat het voorkeursadvies van de eerste informatieronde (ChristenUnie, CDA, SP en VVD) nu wel mogelijkheden biedt om met elkaar in gesprek te gaan.
Gerrit Jan Veldhoen heeft als leider van de grootste fractie, de ChristenUnie, de SP uitgenodigd om deel te nemen aan de gesprekken die op korte termijn zullen starten.
Het Ínformatierapport – 2e ronde:
Aan de fracties in de Raad van Kampen
Nader advies na 2e informatieronde
Inleiding
Naar aanleiding van het eerder uitgebrachte informatieadvies zijn inhoudelijke gesprekken gevoerd tussen ChristenUnie, CDA, SGP en VVD. In deze gesprekken heeft de SGP gevraagd om in een collegeakkoord vast te leggen dat er geen verruiming plaatsvindt van zondagsopenstelling van winkels, gekoppeld aan evenementen.
Voor de andere fracties gelden verschillende afwegingen hierbij. De ChristenUnie heeft voor dit vraagstuk dezelfde uitgangspunten als de SGP. CDA en VVD willen geen uitspraak hierover opnemen in een collegeprogramma. Bij gebrek aan overeenstemming legt de ChristenUnie zich neer bij een situatie waarin dit onderwerp een zgn. vrije kwestie zal zijn. De SGP wil geen deel uitmaken van een college als in het programma geen uitspraak de deelnemende fracties eraan bindt dat geen verruiming van winkelopenstelling bij evenementen zal plaatsvinden in deze collegeperiode.
Daarmee zijn de gesprekken tussen de genoemde partijen afgebroken. Eerder werd al duidelijk dat er onvoldoende draagvlak was om aan de voorwaarde van de SP m.b.t. Reeve inhoud te geven in een coalitie. Aan mij is gevraagd opnieuw een consultatie te doen bij de fracties welke opties men in de nieuwe situatie ziet.
In dat kader heb ik gesprekken gevoerd met alle fracties. Gegeven de stand van zaken zijn op maandag 14-4 eerst de ChristenUnie en vervolgens het CDA en de VVD geconsulteerd. Op dinsdag 15-4 zijn de overige fracties geconsulteerd. Daarna heeft op 16-4 opnieuw een verkennend gesprek plaatsgevonden met 3 fractievoorzitters.
Uitkomst consultaties
De gesprekken hebben de volgende suggesties opgeleverd.
1. De meeste voorkeur gaat uit naar een college dat bestaat uit: ChristenUnie, CDA, VVD en SP (19)
Dit sluit aan bij de in het eerste advies eveneens meest genoemde optie.
Minder draagvlak is er voor de volgende opties:
2. ChristenUnie, CDA, SP en GroenLinks (18).
3. ChristenUnie, SGP, SP en GroenLinks (17).
4. ChristenUnie, CDA, D66 en GroenLinks (15) aangevuld met VVD (18)
5. ChristenUnie, CDA, VVD en GBK (17)
6. ChristenUnie, CDA, SGP en VVD (20)
7. ChristenUnie, CDA, VVD, SP en GroenLinks (21)
Dit zijn opties die eenmaal, soms tweemaal genoemd zijn.
Bij een weging van de diversiteit aan adviezen valt het volgende op:
Bij 7 van de 7 varianten is de ChristenUnie betrokken
Bij 6 van de 7 varianten is het CDA betrokken
Bij 5 van de 7 varianten is de VVD betrokken
Bij 4 van de 7 varianten is de SP betrokken
Bij 4 van de 7 varianten is GroenLinks betrokken
Bij 1 van de 7 varianten is GBK betrokken.
Nadere duiding
De SGP blijft zich op het hiervoor reeds genoemde standpunt stellen. In de nadere
consultatie is gebleken dat binnen de ChristenUnie, het CDA en de VVD – als partijen die
in de voorkeursvariant genoemd zijn – geen verandering is in de eerder over de zondag
openstelling gegeven opvattingen. Daarmee is er geen mogelijkheid dat deze partijen en de SGP tot een werkzame coalitie
komen.
De PvdA heeft opnieuw bevestigd dat men geen collegeverantwoordelijkheid wil in de komende periode.
De voorkeursvariant doet een beroep op de SP, die eerder een voorwaarde stelde die het vormen van een coalitie waarbij de SP betrokken is niet mogelijk maakte. Deze voorwaarde betreft met name het schrappen van de plannen voor woningbouw in plan- Reeve in 2014, voor de behandeling van de begroting 2015.
In het gesprek met de SP op 15-4 is duidelijk geworden dat men bereid is de verhindering die voortvloeit uit de eerder gestelde voorwaarde met betrekking tot Reeve wil wegnemen. De SP stelt nu 2 opties voor als voorwaarde om aan een coalitie deel te nemen:
1. In “een bindend referendum spreekt de bevolking van Kampen zich uit over de vraag of de woningbouwplannen Reeve in 2014 moeten worden afgeblazen of later”;
OF: 2. Indien mogelijkheid 1 niet haalbaar is: “IJsseldelta-Zuid aan te merken als zgn. vrij onderwerp in het college”. Dat wil zeggen dat fracties niet gebonden zijn aan een collegeakkoord bij het bepalen van hun standpunt in de raad over dit onderwerp. Daarmee is de SP in principe dus beschikbaar als collegepartij. In een college volgens de voorkeursvariant (ChristenUnie, CDA, SP en VVD) zijn de confessionele, de christelijke , de sociale en de liberale kleur aanwezig. Aan de verkiezingsuitslag wordt het meest recht gedaan: de ChristenUnie kreeg de meeste stemmen, het CDA won een zetel, de SP won drie zetels en de VVD boekte stemmenwinst.
Programmatisch is er een mogelijkheid gelegen in een coalitie van ChristenUnie, CDA, VVD en GBK. Laatstgenoemde fractie heeft zich in principe bereid verklaard daarover het gesprek aan te gaan. In een college van ChristenUnie, CDA, VVD en GBK betekent dat een versterking van de liberale kleur.
In de nadere informatieronde zijn tevens opties besproken voor een eventuele gedoogsteun aan een minderheidscollege van ChristenUnie, CDA en VVD door fracties, zonder deelname aan het college. De mogelijkheid hiervoor is niet uitgesloten, maar heeft geen voorkeur. In een gedoogsituatie is er sprake van minder stabiliteit van een college dat vanuit steeds wisselende meerderheden zal moeten functioneren.
Gelet op de verkiezingsuitslag (winst/verlies), de omvang van de fracties, de stabiliteit en een reële verdeling van politieke kleuren is mijn advies, dat:
ChristenUnie, CDA, VVD en SP met elkaar in gesprek gaan om na te gaan of inhoudelijke overeenstemming kan worden bereikt over een collegeprogramma voor de periode 2014-2018; deze gesprekken spoedig te starten. De fractievoorzitters van ChristenUnie, CDA en VVD hebben zich in een gesprek op 16-4 bereid verklaard om dat gesprek aan te gaan.
Slotopmerking
In de nadere informatieronde hebben fracties opnieuw opmerkingen gemaakt die aansluiten bij hetgeen in mijn eerste informatierapport reeds is verantwoord. Deze opmerkingen raken in het bijzonder de wens om tot een open bestuurscultuur te komen en als college niet te functioneren op basis van een dichtgetimmerd collegeakkoord. Dit vraagt van zowel het nieuwe college als de Raad een omslag in attitude ten opzichte van de voorafgaande periode(n). Om dat te bereiken is mijn advies om een raadsconferentie over het eigen functioneren te organiseren als start van de nieuwe raads/collegeperiode.
Zwolle, 17 april 2014
Janco Cnossen, informateur
