Door Alex de Jong @ Attest Communicatie
Dieren zien ballonresten als voedsel en eten het. Of de resten verdwijnen in het oppervlaktewater en worden onderdeel van de ‘plastic soep’, met alle schadelijke gevolgen van dien. Daarom wil het College van Burgemeester en Wethouders in Kampen graag een algeheel verbod op ballonnen – en wensballonnen – in onze gemeente invoeren. De gemeenteraad moet nog akkoord gaan, maar dat lijkt nauwelijks een struikelblok. Wie binnenkort een ballon oplaat, kan in het uiterste geval wellicht zelfs rekenen op een boete.
Tijdens de raadsvergadering van 1 november 2018 liet Gemeente Belang Kampen er zelf een ballonnetje over op: GBK verzocht het college om in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) een verbod op het oplaten van (wens)ballonnen op te nemen. ‘Daarmee zal duidelijk aan de inwoners van Kampen het signaal worden afgegeven dat ballonnen schadelijk zijn voor het milieu’, zo was de boodschap. Inmiddels heeft het College van B&W een voorstel bij de raad ingediend. Wanneer ook de gemeenteraad akkoord gaat, zal het ballonverbod onderdeel worden van de APV en kunnen er in principe boetes worden uitgedeeld voor wie toch nog een ballon het luchtruim laat kiezen. Overigens: B&W doet over de handhaving geen voorstellen en geeft aan dat dit nog in een later stadium zal worden bekeken. ‘Als een ballon eenmaal is opgelaten, is niet of nauwelijks aan te tonen door wie deze is opgelaten.’
Ontmoedigingsbeleid
Sinds 2014 voert de gemeente Kampen een ontmoedigingsbeleid voor het oplaten van ballonnen. Wie een evenementenvergunning aanvraagt, krijgt al jarenlang te horen dat het oplaten van ballonnen wordt gezien als milieuvervuilend en dus niet wenselijk wordt geacht als onderdeel van een evenement. ‘Dit heeft een positief effect gehad, omdat er sindsdien geen aanvragen specifiek gericht op het oplaten van ballonnen zijn binnengekomen’, aldus burgemeester Bort Koelewijn tijdens het persmoment. Als deze aanvragen wel binnenkomen, wordt de aanvragers afgeraden om ballonnen op te laten. Ook werd doorgaans geadviseerd om voor ‘een milieuvriendelijk alternatief te kiezen’. Het lijkt erop dat deze ‘escape’ nu wordt geschrapt. In het voorstel wordt aangegeven dat ook de biologisch afbreekbare alternatieven niet meer als een goed alternatief worden gezien. ‘Ook met dit materiaal kan het jaren duren voordat de ballon is vergaan. Al die tijd blijven de resten en linten van dergelijke ballonnen als zwerfafval in de natuur en de oceaan achter’, aldus B&W in het voorstel.
Wensballonnen
In aanvulling op het verbod op het oplaten van ballonnen, wordt ook voorgesteld om een verbod op wensballonnen op te nemen. Wensballonnen zijn speciale ballonnen die met een brandstofbron worden opgelaten. Ze veroorzaken niet alleen verontreiniging als zij neerkomen, maar kunnen tevens brand aan woningen veroorzaken. Daarnaast vormen ze ook een risico op natuurbranden in droge periodes. ‘Er zijn voldoende incidenten waarbij wensballonnen de oorzaak van brand zijn’, aldus B&W. ‘De brandweer en Veiligheidsregio adviseert daarom geen wensballonnen op te laten. Sterker nog: de brandweer ziet graag een landelijk verbod vanwege brandgevaar voor bos, duin en huizen met rieten daken.’
Naar schatting worden er in Nederland jaarlijks ongeveer een miljoen kunststof sfeerballonnen opgelaten. Vrijwel alle ballonnen komen in de openbare ruimte terecht en ongeveer een kwart hiervan belandt in zee. Op elke honderd meter strand worden gemiddeld twaalf ballonnen gevonden. Wereldwijd zijn dat er zelfs zestien. Dat is een verdubbeling ten opzichte van tien jaar geleden (Bron: Milieu Keur, 2015). Volgens Stichting De Noordzee ligt er omgerekend circa 50.000 ballonresten op onze Nederlandse stranden.
Kinderuitvaarten
Volgens de burgemeester worden er geen of nauwelijks nog ballonnen in het kader van evenementen opgelaten. ‘Het voeren van lokaal ontmoedigingsbeleid en de landelijke media-aandacht voor de vervuiling door ballonresten heeft al een positief effect op bewustzijn en bewustwording van burgers ten aanzien van schadelijke gevolgen voor het milieu’, aldus B&W. Steeds vaker zien mensen hierdoor zelf al af van het oplaten van ballonnen. ‘Wat nog wel eens plaatsvindt, is dat ballonnen tijdens (kinder-)uitvaarten en bruiloften worden opgelaten. Het verbod kan daarom in dit geval worden gezien als inbreuk in de privésfeer van burgers’, zo erkent B&W. ‘Aan de andere kant, door het nemen van het verbod in de APV wordt een signaal afgegeven dat de gemeente Kampen milieu en duurzaamheid belangrijk vindt.’
