Column door Alex de Jong @ Attest Communicatie
Een waarschuwing vooraf. We gaan vandaag kort door de bocht. We smijten de knuppel in het hoenderhok. Van sommige uitspraken lusten zelfs de honden geen brood; en meer van dat soort zaken. Vandaag ga ik het hebben over de jeugdzorg-maffia. Die bestaat namelijk. Je moet het alleen durven zien. En ik durf dat.
Enkele weken geleden kopte de voltallige lokale pers ‘Kampen wacht zware tegenvaller door flink gestegen kosten jeugdhulp in 2018’. Het artikel (van mijn hand) repte over de immense tegenvaller die de gemeente Kampen op het gebied van de specialistische jeugdhulp te incasseren kreeg. HELP!
Een korte schets: In 2017 werd, op een paar euro’s na, 13 miljoen euro voor specialistische jeugdzorg betaald. De hoop was om het in 2018, ondanks jaarlijkse prijsstijgingen, met een miljoen minder te kunnen doen. Daarvan weet je al: dat is bij voorbaat gedoemd te mislukken. Inmiddels is B&W daar ook achter. De laatste cijfers waren onthutsend. ‘Wij verwachten dat de totale uitgaven voor jeugdhulp in 2018 zullen uitkomen op ongeveer 14,3 miljoen euro.’ Auw! Een tekort van 2,3 miljoen euro and still counting…
Vreemd declaratiegedrag
In het eerdere artikel schreef ik: ‘Had het college van B&W deze budgetoverschrijding niet eerder kunnen zien aankomen? Nee, stellen ze. Dat er pas zo laat meer helderheid over de daadwerkelijke kosten was, komt volgens het college vooral doordat zorgaanbieders erg laat hun declaraties hebben ingediend.’ Let op! Lees het voorgaande citaat gerust nog eens een keer en laat het even op je inwerken! ‘Dat er pas zo laat meer helderheid over de daadwerkelijke kosten was, komt volgens het college vooral doordat zorgaanbieders erg laat hun declaraties hebben ingediend.’ Pardon? Zijn dat dezelfde zorgaanbieders die doorgaans moord en brand schreeuwen over dat ze wel steeds meer voor hun diensten moeten vragen, omdat het leven nu eenmaal steeds duurder wordt?
‘We voeren regelmatig hele vervelende gesprekken met aanbieders over de kosten van deze zorg’, zo tekende ik uit de mond van wethouder Geert Meijering op. Voelt u wat ik voel? Snapt u waar het bij mij wringt? Meijering gaf tijdens het wekelijkse B&W-persmoment aan dat dit pijn gaat doen. ‘Want we hebben nu eenmaal geen geldboom in de achtertuin staan’, zo grapte hij. De gemeente wil desondanks wel haar verantwoordelijkheid nemen, zo ging de wethouder verder. ‘We hebben het hier tenslotte niet over paperclips of auto’s. De jeugd heeft onze hulp nodig.’ Van deze ‘akelige’ positie; deze ‘zorgplicht’ van de gemeente voor al haar ingezetenen, maakt de jeugdzorg gretig gebruik/misbruik (doorhalen wat niet van toepassing is)!
Geldboom
Wie namelijk wél een geldboom in de tuin lijkt te hebben staan, is de aanbieder van deze specialistische jeugdzorg; de instanties die ieder jaar opnieuw roepen dat de tarieven niet marktconform zijn en dus omhoog moeten. Waarom ik deze boude uitspraak durf te maken? Simpel. Ik baseer me op de bevindingen van B&W, die in de brief aan de gemeenteraad stelt: ‘In de periode 30-10-2018 (kwartaal 3) en 12-02-2019 (kwartaal 4) is er nog ruim 1 miljoen euro gedeclareerd in de regio IJsselland voor zorg geleverd in het eerste kwartaal, ruim 1,4 miljoen euro voor zorg verleend in het tweede kwartaal en ruim 3,3 miljoen euro voor zorg in het derde kwartaal. Vooral de declaraties die voor het eerste en tweede kwartaal binnenkomen, vallen op. Deze declaraties zijn minimaal 90 dagen nadat zorg is geleverd ontvangen.’ Kortom: ik verleen zorg in maand x, betaal mijn personeel netjes op tijd (want ik ben een goede werkgever), ik betaal de leasemaatschappij op tijd, reken de onkosten van de directeur tijdig af, klaag steen en been bij prijsonderhandelingen met de gemeente (die toch altijd wel overstag gaat, want ja, ze hebben nu eenmaal een zorgplicht en een openeind-constructie), maar het gaat mij als zorgverlener zo goed, dat ik pas een half jaar na dato een declaratie voor deze werkzaamheden schrijf. Blijkbaar ben ik niet zo armlastig als ik steeds beweer. Gewoon even flink aan de boom schudden en het sneeuwt weer geld…
Bij dit soort praktijken bekruipt mij het gevoel dat al dat geweeklaag slechts toneelspel is.
Spek op de botten
‘Dit declaratiegedrag zal wat B&W betreft wel onderwerp van gesprek zijn met zorgaanbieders’, zo tekende ik op. ‘Onderwerp van gesprek? Onderwerp van gesprek? Betaal deze nota’s gewoon niet! Ze zijn te laat. En bij de eerstvolgende tariefbesprekingen zou ik als gemeente aangeven dat het echt wel voor veel minder kan. Niet akkoord? Dan krijg je geen werk. Voor jou tien anderen. Ik vraag me serieus af: is er al eens onderzoek gedaan naar ‘het spek op de botten’ bij dit soort instanties? Naar kartelvorming, misschien? Ha!
De gemeente is geen gans met gouden eieren; het is niet de geldboom van instanties die moord en brand schreeuwen bij prijsonderhandelingen, maar die blijkbaar zat spek op de botten hebben (dus waarom zielig doen?). Doe verdorie je werk, boek resultaat en word wat mij betreft op resultaat afgerekend. Kom niet aan met exorbitante en absurde uurtarieven zonder voldoende output te leveren. Wie het presteert om bepaalde declaraties gewoon een half jaar na dato in te leveren, die heeft wat mij betreft niets te klagen! Die kan het best wel een jaartje met wat minder doen. Toch? Daar valt voor de gemeente winst te behalen!
Spek op je botten heb je namelijk gekweekt voor mindere jaren. Wat mij betreft zijn de zeven vette jaren voorbij en wordt het tijd om in te teren. Dat moet de gemeente ook. Zeker met het tekort binnen het sociaal domein dat in 2020 voorbij de zes miljoen euro gaat! Kortom: trek de broekriem maar vast aan! We rooien de geldboom. Luilekkerland is voorbij. Heus, ik zou het wel weten. Maar je hebt geluk: ik werk niet bij de gemeente. En ik weet het: te kort door de bocht. Maar soms moet er die ‘knuppel’ zijn die schreeuwt, zodat dingen bespreekbaar worden. Want het moet echt anders!
