Eerste exemplaren van glossy uitgereikt in volle kerk
De ziel van de Buitenkerk redden. Dat wordt met bezieling nagestreefd. Door mensen binnen en buiten de Onze Lieve Vrouwekerk, zoals het kerkgebouw officieel heet. Eén van de gezichtsbepalende factoren van het geroemde Kamper stadsfront. Zondag 8 maart werd het de eerste kerk met een eigen glossy. Na de ochtenddienst werden de eerste exemplaren uitgereikt aan burgemeester Koelewijn en vice-parochievoorzitter Kleinmeulman. Het resultaat van een verhalenproject met getuigenissen van parochianen en Kampenaren, van toen en nu. Thijs Bont, voorzitter van de locatieraad, lichtte de actuele stand van zaken toe.
V.l.n.r. . Thijs Bont, Bort Koelewijn, Jo Kleinmeulman en Hans Schoorlemmer
De glossy heeft de treffende benaming bidbook meegekregen. Zakelijk betekent dat een overzicht van wat men te bieden heeft, een bodboek. Dit past bij de dreiging van uitverkoop die boven de monumentale kerk hangt. Volgens locatieraadvoorzitter Bont kan de term bidbook met een korreltje zout genomen worden. Hij ziet de term eerder als een unieke woordspeling. Hij noemt het opvallend dat de reacties op de glossy behalve vanuit Kampen ook van ver daarbuiten komen. Bij sluiting zou de Rooms-Katholieke Kerk haar imago nog meer beschadigen en hij hoopt op een snel besluit. Hiernaar streeft inderdaad de parochieraad, gaf Jo Kleinmeulman, vice-voorzitter daarvan, aan. Bort Koelewijn had juist woorden van paus Franciscus over het gezin gelezen en de burgemeester trok een vergelijking daarmee. “Zoals een moeder klaar staat en zorgt voor haar gezin, zo draagt de kerk zorg voor haar geloofsgemeenschap. De volle kerk en de grote betrokkenheid van parochianen”, sprak de burgervader, “geeft de vitaliteit aan van de Rooms-Katholieke gemeenschap in Kampen, waartoe ik voor het gemak ook Brunnepe reken.”
In kerkelijke context springt de eerste lettergreep van bidbook eruit. Bidden blijken veel mensen in en voor de Buitenkerk te doen. Zesendertig mensen hebben neergeschreven wat de Buitenkerk voor hen betekent. De verhalen zijn gebundeld in ‘Mijn Buitenkerk’ dat ook ‘Onze Buitenkerk’ had kunnen heten, voor Kampenaren van Rooms-Katholieke huize of vanuit één van de vele protestantse richtingen en zelfs van ongelovige Kampenaren. De opgetekende verhalen maken dat duidelijk, soms met een lach, soms met een traan en vaak indringend. De kleurige vormgeving en het talrijke gebruik van foto’s maken er een echte glossy van die goed leesbaar blijft.
Meteen op de eerste bladzijde maken de initiatiefneemsters Jacquelien Otten en Joke Alferink-van der Geld duidelijk dat de glossy geen verzameling van argumenten is. Dat pad is heilloos. De glossy bevat getuigenissen, waar je niet voor of tegen kunt zijn. Gedeputeerde Hester Maij opent de serie verhalen en wijst erop dat de betekenis van de Buitenkerk verder gaat dan ‘een mooie hoop stenen’. Al eeuwen is het ook de plek waar mensen samenkomen om God te eren, om huwelijken in te zegenen en om afscheid te nemen van dierbaren. Vervolgens geeft ook burgemeester Koelewijn aan hoe beeldbepalend de Buitenkerk is voor het aangezicht van Kampen, samen met de Nieuwe Toren en de Bovenkerk. Hij wijst op het bijzondere orgel en de schitterende entourage voor erediensten, concerten maar ook buitenkerkelijke evenementen.
Er komen bekende en minder bekende (ex-)Kampenaren aan het woord, van wie velen zondag aanwezig waren bij de dienst en de uitreiking daarna van de eerste exemplaren. Historicus Theo van Mierlo, tevens parochiearchivaris, groeide op naast de Buitenkerk en beschrijft de geschiedenis maar ook de grote betekenis van de Buitenkerk in het heden. Daarna volgen er vele getuigenissen met soms vermakelijke anekdotes maar ook met heel ontroerende passages. Sommigen gaan terug in de tijd, naar jeugdherinneringen waarbij onvermijdelijk het biechten van weleer ter sprake komt. Anderen vertellen hedendaagse anekdotes zoals over pastor Schoorlemmer die de aandacht erbij weet te houden door een kalkoen door de kerk te gooien of in een mooie preek een kerstbal kapot te gooien. Een gereformeerd gezin bekent elk jaar naar de Buitenkerk te gaan voor de kerststal die al fascineerde in de kindertijd. Een kerkgids vertelt over een bijzondere kerkbezichtiging met blinde bezoekers. Allen zijn het eens over de grote betekenis van de Buitenkerk – voor de één een onmisbaar deel van zijn leven, voor de ander een tweede thuis, waar we Christus steeds beter mogen leren kennen om ons bij Hem echt thuis te voelen.
Henk de Koning sluit de glossy af met een beschouwing van de Buitenkerk als mastodont van vroegere bouwkunst. Een pagina eerder wordt de betekenis van het Godshuis duidelijk voor de stad als geheel: ”Mijn eerste aanzien van de Buitenkerk maakte mij verliefd op de stad Kampen”. Deze niet geboren maar wel reeds lang getogen Kampenaar schetst treffend hoe het robuuste en zware kerkgebouw voldoende Rooms-Katholiek tegenwicht in de fictieve schaal legt. Hij sluit af met te wijzen op de ziel van de Buitenkerk. Deze ziel kan alleen blijven bestaan als de Rooms-Katholieke kerk functioneel in gebruik is. Zonder die religieuze status zal het de ziel node missen.
In Nederland zouden zeer veel RK-kerken moeten sluiten onder het regime van aartsbisschop Wim Eijk. De Thomas a Kempisparochie, waartoe Kampen sinds enige tijd behoort, zou terug moeten van acht naar vijf kerkgebouwen. Door het teruglopende aantal kerkgangers in Nederland zijn er bezuinigingen noodzakelijk. Uit het gehele bidbook spreekt echter de vurige wens om de Buitenkerk zijn ziel te laten behouden en naar andere (financiële) oplossingen te zoeken. De voorzitter van Bezield Verband Utrecht is aanwezig uit betrokkenheid en biedt ondersteuning aan van de stichting. Dit kwam ter sprake tijdens de koffie na afloop, waarbij het een kleine reünie leek voor sommige medeauteurs van het bidbook. De zestig exemplaren, die verkrijgbaar waren naast de veertig glossy’s voor de schrijvers, waren snel uitverkocht. Initiatiefneemster Jacquelien Otten belooft binnen een paar weken met een tweede druk van honderd bidbooks te komen.
In de dienst voorafgaand aan de presentatie zong het eigen koor van de Buitenkerk. Lied 568 van Huub Oosterhuis, waarmee geopend werd, spreekt over muren van huid en ramen van ogen. Pastor Hans Schoorlemmer vroeg zich af of de kerk een huis van steen of een huis van vlees en bloed is. De Buitenkerk wordt geroemd als huis van steen. Katholiek Kampen wacht actief af of de Buitenkerk daarnaast mag blijven bestaan als huis van vlees en bloed.
